Dat westerse bedrijven moeite hebben China binnen te komen, ligt niet aan die bedrijven maar aan Beijing. Het ‘hatelijke’ beleid zorgt er zelfs voor dat er nauwelijks innovatie voortkomt uit de Chinese giganten.
Weinig westerse bedrijven zijn doorgedrongen tot de enorme Chinese consumentenmarkt, die alleen maar groeit en groeit. Apple is het bekendste voorbeeld van een succesverhaal: de iPhone is een luxe product dat een grote fanschare heeft onder de nieuwe welgestelde Chinezen.
Maar verder is de lijst kort. Zeker software- of dienstenaanbieders lopen tegen barrières aan. Facebook, Twitter, eBay en Amazon hebben allen geen aanwezigheid in China. Google dreigde zich helemaal terug te trekken als Beijing het bedrijf zou blijven dwingen om politiek gevoelige zoekresultaten te blokkeren.
‘Nooit meer dan copycats’
Volgens de South China Morning Post schaden de vele regeltjes en eisen van de Chinese overheid ook de eigen bedrijven. In een scherpe bijdrage schrijft columnist Peter Guy dat “Chinese bedrijven nooit meer zijn geworden dan copycats”.
Beijing verwacht van technologiebedrijven dat ze toegang tot de broncode krijgen. Voor de meeste ondernemingen is dit een te zware eis, want ze zouden daarmee hun kroonjuwelen opgeven. Guy typeert het als ‘hatelijk’ beleid.
Eigendom van Alibaba
De South China Morning Post is overigens een van de weinige kranten in China die relatief vrij kan berichten. De SCMP is gevestigd in Hongkong, de liberale stadstaat die binnen China haar eigen beleid mag voeren en dus buiten schot blijft van censuur vanuit het Chinese vasteland. De krant is sinds eind vorig jaar eigendom van Alibaba, de Chinese Amazon. Jack Ma, de oprichter van Alibaba, kocht de mediagroep omdat zijn bedrijf last had van de slechte reputatie die China geniet in het Westen.
Die zal na het stuk van Guy niet per se beter worden. Want, zo schrijft hij: "Op het vasteland wordt het normaal geacht om buitenlandse bedrijven af te zetten. Veiligheidsexperts kunnen beamen dat Chinezen op het vasteland niet terugschrikken om hun persoonlijke reputatie op het spel te zetten door fraude te plegen. En op een perverse manier waarderen Chinese werkgevers nieuwe binnenkomers die buitenlandse patenten bezitten - zelfs als die gestolen zijn."
Zelf slachtoffer
Uiteindelijk is China zelf het slachtoffer van de protectionistische maatregelen. Want hoewel de (staats)bedrijven in China groot zijn, brengen ze eigenlijk nauwelijks innovatie voort. De grote techondernemingen in China zijn allemaal kopieën van hun westerse tegenhangers.
"De kopieerdrang accelereerde nieuwe productlanceringen, maar erodeerde China's competitiviteit. Diefstal van intellectueel eigendom heeft Chinese bedrijven enorm goed gedaan. Maar het heeft hun vermogen om te innoveren of visies uit te tekenen, verminkt."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl